Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), “bazı şirketlerin, döviz borcu ya da döviz yükümlülüğü olmamasına hatta döviz pozisyon fazlası bulunmasına rağmen, TL kredi kullanarak döviz alımı gerçekleştirdikleri ve döviz pozisyonu tuttukları … üretime, istihdama, yatırıma gitmesi gereken uygun koşullu TL ticari kredi kaynakları, gerçek bir ihtiyaç olmadığı halde bazı şirketlerce döviz alımı amacıyla kullanılmaya devam edildiği” gerekçesi ile, 24 Haziran 2022 tarih ve 10250 sayılı kararı ile bağımsız denetime tabi olan şirketlerin, TL cinsinden nakdi kredi kullanımına ilişkin bazı döviz varlığı sınırlandırmaları getirmiştir.
Söz konusu karara göre 24 Haziran 2022 itibari ile ve ilgili mercilerce aksine bir karar alınana dek, “… 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca bağımsız denetime tabi şirketlerin kredi başvurusu yaptıkları tarih itibarıyla yabancı para nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki yabancı para mevduat) Türk Lirası karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması halinde; bu şirketlerin yabancı para nakdi varlıklarının, en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması halinde, söz konusu Şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmayacaktır.”
Buna göre, bir şirketin (i) bağımsız denetime tabi olması, (ii) vergi dairesine sunulmuş olan finansal tablolarına göre yabancı para nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 Milyon TL’nin üzerinde olması ve (iii) bu karşılığın şirketin aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması durumunda TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullanımı söz konusu olmayacaktır.
BDDK’nın 7 Temmuz 2022 tarih ve 10265 sayılı kararı ile yabancı para nakdi varlıklar kapsamı netleştirilmiştir. Buna göre, altın dahil efektif döviz, yabancı para mevduatları, yabancı para cinsinden ihraç edilen menkul kıymetler, altın veya dövize endeksli ya da bunlara ilişkin endeksleri takip eden borsa yatırım fonlarının katılma payları, yurt dışı yerleşiklerle yabancı para cinsinden yapılan ters repo işlemleri, bankalar ile gerçekleştirilen swap işlemleri kapsamında spotta TL temin etmek üzere bankalara (altın dahil) döviz olarak verilen yabancı para varlıkları bu kapsamdadır. Yabancı para cinsinden ihraç edilen menkul kıymetler arasından Türkiye Cumhuriyeti tarafından ihraç edilen EuroBond’lar ise kapsam dışında tutulmuştur.
10265 sayılı karar ile ayrıca, 1 Ağustos 2022 tarihinden itibaren finansal kiralama, faktöring ve finansman kuruluşlarının kullandıracakları TL cinsinden ticari nitelikli nakdi krediler de kapsam altına alındı ve bankalar için getirilen yükümlülükler bu şirketlere de aynen uygulanır hale geldi.
İstisna olarak, kararların kapsamına girmesi sebebi ile TL cinsinden nakdi kredi kullanma sınırlamasına tabi olan şirketlerin aynı zamanda ilgili mevzuat uyarınca yabancı para cinsinden de kredi kullanmaları mümkün değil ise; başvuru tarihinden başlamak üzere 3 aylık dönem içinde yabancı para pozisyon açıkları bulunması halinde, pozisyon açığı ile sınırlı olmak üzere TL cinsinden nakdi ticari kredi kullanmaları mümkün kılındı.
BDDK, kararların uygulanmasından muaf tutulacak TL cinsinden nakit kredi tiplerini de göstermiştir. Buna göre, nakit çekimler hariç kurumsal kredi kartları yoluyla kullandırılan krediler, Doğrudan Borçlanma Sistemi (DBS) aracılığıyla nakde dönüşen krediler, cayılamaz limit taahhüdü niteliğinde olan ve bankaların kredi müşterisi olan şirket dışındaki üçüncü taraflara ödeme garantisi sunduğu diğer krediler ile alıcı statüsündeki şirketin kredilendirilmesi suretiyle tedarikçilere ödeme yapılan tedarikçi finansmanı kredileri, TL cinsinden nakdi krediye dönüşen tazmin edilen gayri nakdi kredi bedelleri ve nihayet yeniden yapılandırma kapsamında olmayan ve sözleşme koşullarının değiştirilmesi suretiyle yenilenen ya da mevcut kredilerin kısmen veya tamamen yeniden finanse edilmesi için kullandırılan krediler hariç; çerçeve anlaşmalar kapsamında yeniden yapılandırılan veya bu yeniden yapılandırma kapsamında kullandırılan krediler kararların kapsamından muaf tutulmuştur.
İşbu bilgi notundaki değerlendirmeler herhangi bir hukuki kanaat niteliğinde değildir. Bu değerlendirmelerden ötürü Astra Hukuk Bürosu’na herhangi bir sorumluluk atfedilemez. Bilgi notunun konusu hakkında detaylı bilgi ve profesyonel destek almak için ekibimizle iletişime geçilmesini tavsiye ederiz.